Trong những năm qua tình trạng trẻ bị suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì ở nước ta tăng nhanh đáng báo động. Suy dinh dưỡng, thừa cân béo phì ở trẻ gây ra nhiều hậu quả xấu ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ, ngoài ra còn để lại nguy cơ mắc bệnh khi trưởng thành. Vậy làm thế nào để cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng và thừa cân béo phì ở trẻ.
- Đối với các trường hợp HS bị thừa cân, béo phì lưu ý:
- Ăn đúng giờ, không bỏ bữa, nhất là bữa ăn sáng và hạn chế ăn sau 20 giờ tối.
- Ăn nhiều vào bữa sáng, bữa trưa và giảm ăn vào bữa tối.
- Không ăn quá nhiều lượng thực phẩm. Nên ăn đủ các bữa trong ngày, không bỏ bữa và không để trẻ quá đói, vì nếu quá đói trẻ sẽ ăn nhiều trong các bữa sau làm mỡ tích lũy nhanh hơn.
- Uống sữa tươi không đường hoặc sữa tươi đã được tách béo và giàu canxi. Khuyến khích trẻ ăn nhiều rau xanh. Hạn chế các món rán, xào, nên cho trẻ ăn các món luộc, hấp và kho.
- Hạn chế uống các loại nước ngọt có ga và các loại nước có nhiều đường.
- Khi chế biến đồ ăn tránh cho nhiều dầu mỡ, đường, bơ không cần thiết.
a. Xây dựng môi trường vận động: Đá bóng, đạp xe, bơi lội…
b. Khám sức khỏe tổng quát cho trẻ định kỳ hàng năm
Nên cho trẻ khám định kỳ 2 lần/1 năm để theo dõi các chỉ số về cân nặng, thiếu thừa chất dinh dưỡng của trẻ để bổ sung cho hợp lý. Hơn nữa, với trẻ đã có biểu hiện béo phì phụ huynh cần cho trẻ kiểm tra hàng tháng để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp với nhu cầu lứa tuổi của trẻ.
2. Đối với trẻ bị suy dinh dưỡng phụ huynh cần lưu ý:
- Xây dựng chế độ ăn khoa học, bổ sung đủ chất dinh dưỡng cho trẻ.
- Cân đối giữa năng lượng ăn vào và tiêu hao trong mỗi bữa ăn của trẻ. Vì vậy không nên cho trẻ ăn quá no hoặc quá đói. Hơn nữa cân đối giữa thức ăn có nguồn gốc động vật và thực vật.
- Bữa ăn phải đạt yêu cầu dinh dưỡng: Bữa ăn của trẻ phải đủ 4 nhóm chất: tinh bột (cơm, mì, bún, phở...), chất béo (dầu, mỡ..), chất đạm (thịt, cá, tôm, cua, trứng...) và chất xơ, vitamin (rau, củ, quả..). Đặc biệt phụ huynh nên thay đổi thường xuyên món ăn để trẻ hứng thú, ăn ngon miệng hơn và không bị chán ăn.
- Thức ăn cần nấu kỹ và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, không nên cho trẻ ăn thức ăn đã để qua ngày.
- Theo dõi khả năng ăn của trẻ, để từ đó biết cách bổ sung các chất còn thiếu vào bữa ăn cho trẻ, đảm bảo trẻ luôn được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Và bữa ăn của trẻ nên thay đổi theo khẩu vị của trẻ để trẻ ăn ngon miệng.
- Có thể bổ sung thêm sữa dinh dưỡng cho trẻ. Lựa chọn loại sữa có năng lượng cao để cải thiện cân nặng của trẻ.
- Bên cạnh đó cần tạo môi trường cho trẻ vận động hướng dẫn trẻ làm một số công việc trong nhà như : lau bàn, gấp quần áo, nhặt rau phù hợp theo độ tuổi… qua đó giúp trẻ tiêu hao năng lượng, chóng đói và thèm ăn hơn việc trẻ chỉ ngồi một chỗ.
- Phụ huynh cần khám và cân đo sức khỏe định kỳ cho trẻ, thực hiện tiêm chủng đầy đủ phòng dịch bệnh cho trẻ. Khám định kỳ tổng quát một năm 1-2 lần để kiểm tra và phân loại sức khỏe của trẻ theo biểu đồ tăng trưởng để phụ huynh có chế độ chăm sóc phù hợp.